BAÏN BIEÁT GÌ VEÀ CHÍNH MÌNH ?

1. Cô theå moãi ngöôøi goàm bao nhieâu teá baøo?
- Khoaûng 100- 200 nghìn tyû

2. Con ngöôøi coù theå soáng ñeán tuoåi naøo?
Qua nghieân cöùu ôû nhieàu ñoäng vaät ngöôøi ta thaáy tuoåi thoï nhieàu gaáp 5-7 laàn so
vôùi thôøi kyø töø nhoû ñeán luùc ngöng sinh tröôûng (heát lôùn). Thôøi kyø naøy ôû ngöôøi
laø 20- 25 naêm, do ñoù con ngöôøi coù theå soáng 100- 175 naêm. Moät caùch tính
khaùc: ñoäng vaät coù vuù coù tuoåi thoï nhieàu gaáp 8- 10 laàn so vôùi tuoåi coù theå sinh
ñeû. Tuoåi naøy ôû ngöôøi laø 14- 15, do ñoù con ngöôøi coù theå soáng 110- 150 naêm.
Caùch tính thöù ba: tuoåi thoï cuûa ñoäng vaät coù vuù laø soá nhaân giöõa laàn phaân caét
teá baøo vaø chu kyø phaân caét naøy. ÔÛ ngöôøi coù caû thaåy 50 laàn phaân caét teá baøo.
Do ñoù con ngöôøi coù theå soáng 120 naêm.

3. Moãi ngöôøi coù bao nhieâu caùi xöông?
Ngöôøi tröôûng thaønh coù caû thaûy 206 caùi xöông.

4. Moãi ngöôøi coù bao nhieâu cô?
Coù caû thaûy 600 cô, bao goàm caû cô vaân (cô co ruùt theo yù muoán) vaø cô trôn (cô
co ruùt ñoäc laäp vôùi yù muoán)

5. Da cuûa moãi ngöôøi roäng baèng ngaàn naøo?
Khoaûng 1.7m2 (trong phaïm vi 1.5- 2m2). Neáu ñem caân leân thì khoaûng 4.1 kg.
Treân moãi cm2 da coù khoaûng 2 trieäu teá baøo, chöùa ñöïng 1600 daây thaàn kinh,
40 cm maïch maùu vaø 400- 500 tuyeán moà hoâi.

6. Moãi ngöôøi coù bao nhieâu loâng maøy?
Neáu khoâng nhoå, khoâng caïo thì moãi ngöôøi coù khoaûng 700- 1000 loâng maøy.
Loâng maøy ngaên caûn moà hoâi chaûy xuoáng maét.

7. Moãi ngöôøi coù bao nhieâu loâng mi?
Mí maét treân thöôøng coù 150 sôïi loâng mi xeáp thaønh 2 haøng, mí maét döôùi chæ coù
50- 70 sôïi loâng mi. Moãi loâng mi daøi khoaûng 3-9 mm. Moãi ngaøy ta nhaùy maét
khoaûng... 11.500 laàn, ñeå ngaên caûn buïi baäm xaâm nhaäp vaøo maét.

8. Moãi ngöôøi coù bao nhieâu sôïi toùc
Khoaûng 120 - 200 nghìn sôïi, taát nhieân laø khoâng keå ngöôøi hoùi ñaàu. Moãi ngaøy
toùc daøi theâm khoaûng 0.35mm.

9. Moãi ngöôøi ñaøn oâng coù bao nhieâu sôïi raâu?
Khoaûng 6000- 25.000 tuøy ngöôøi. Cuï giaø Hans N. Langseth (Na Uy) coù boä raâu
daøi tôùi... 5.35m (!)coøn oâng Paul Miller ngöôøi Myõ laïi nuoâi ñöôïc boä ria meùp
daøi ñeán 2.49m (!).

10. Quaû tim to baèng ngaàn naøo?
ôû treû sô sinh laø 16-17g, ôû ngöôøi lôùn laø 250 g. Trong moät ñôøi ngöôøi (khoaûng
70 naêm) quaû tim ñaõ co boùp ít ra laø 2.5 tyû laàn vaø bôm ñöôïc khoaûng... 31 trieäu
lít maùu (!)

11. Moãi ngöôøi coù bao nhieâu lít maùu?
Löôïng maùu thöôøng ñöôïc tính theo troïng löôïng cô theå. Löôïng maùu thöôøng
baèng 7-8% troïng löôïng cô theå, hay moãi kg theå troïng thöôøng coù khoaûng 70- 80
ml (4.2- 5 lít maùu ñoái vôùi ngöôøi tröôûng thaønh). Moät thanh nieân vôùi khoaûng
4.5 lít maùu seõ coù 2 vaïn tyû hoàng caàu (!).

12. Moãi ngöôøi coù bao nhieâu maïch maùu?
Chæ tính rieâng ñoäng maïch thì coù 1 ñoäng maïch chuû, 166 ñoäng maïch lôùn vaø 566
trieäu mao maïch. Neáu noái caùc mao maïch naøy laïi thaønh moät sôïi thì sôïi naøy
daøi tôùi... 100 nghìn km (!).

13. Hai phoåi chöùa caû thaåy bao nhieâu pheá nang?
Khoaûng 200- 600 trieäu caùi, moãi caùi laø moät tuùi nhoû thöïc hieän quaù trình hoâ haáp
nhaèm ñöa oâxy töø khí trôøi vaøo maùu vaø laáy khí CO2 töø maùu thaûi ra ngoaøi.
Toång dieän tích cuûa caùc pheá nang naøy ôû moãi ngöôøi laø vaøo khoaûng 75- 130m2
(roäng nhö maët saân tennis).

14. Quaû thaän to baèng ngaàn naøo?
Moãi ngöôøi coù 2 quaû thaän hình haït ñaäu, kích thöôùc khoaûng 11.5- 12 x 5.5-
6cm, daày 3-4cm. Moãi quaû naëng khoaûng 120- 150 g. Baøng quang bình thöôøng
chöùa 250- 300 ml nöôùc tieáu, nhöng khi caàn thieát coù theå chöùa ñeán 2- 3lít nöôùc
tieåu. Hai quaû thaän beù nhoû phaûi loïc haøng ngaøy toaøn boä löôïng maùu ñi qua noù
vaø laøm bieán ñoåi dòch loïc cho ñeán khi chuyeån thaønh... nöôùc tieåu. Moãi ngaøy cô
theå phaûi nhaäp vaøo vaø thaûi ra khoaûng 2500 ml nöôùc. Thaûi ra qua hoâ haáp
khoaûng 350 ml nöôùc, qua da - 500 ml, qua phaân- 150 ml vaø qua nöôùc tieåu -
1500 ml. Thaän khoâng chæ baøi tieát nöôùc vaø caùc chaát thaûi, muoái voâ cô tan trong
nöôùc, caùc chaát quaù axit hay quaù kieàm... maø coøn ñoùng vai troø quan troïng
trong vieäc ñieàu chænh pH (ñoä axit- kieàm), aùp suaát thaám thaáu, dung löôïng chaát
dòch ngoaïi baøo... Bình thöôøng moãi ngöôøi phaûi thaûi ra ngoaøi ít nhaát laø 500 ml
nöôùc tieåu, thaáp hôn nöõa laø sinh beänh. Tuy nhieân ngöôøi chæ coøn moät quaû thaän
vaãn ñaùp öùng ñuû chöùc naêng baøi tieát nhö thöôøng.

15. Daï daøy to baèng ngaàn naøo?
Khi loït loøng daï daøy cuûa treû chæ khoaûng... 7ml (!)leân 1 tuaàn tuoåi ñaõ ñaït tôùi
300ml, luùc 3 tuoåi- 600 ml, coøn daï daøy cuûa ngöôøi lôùn thì coù dung tích khoaûng
3 lít. Treân thaønh daï daøy coù tôùi 30 trieäu tuyeán nhoû tieát ra dòch vò (chöùa axit
HCl vaø nhieàu loaïi enzim chòu axit). Thöùc aên ñöôïc giöõ laïi ñeå phaân giaûi taïi daï
daøy töø 4 giôø (vôùi chaát boät) ñeán 10 giôø (vôùi chaát beùo). Sôû dó dòch vò khoâng
laøm thuûng daï daøy vì beân trong daï daøy coù moät lôùp nieâm maïc khaù daày che
chôû. Gaàn ñaây ngöôøi ta môùi tìm thaáy moät loaøi vi khuaån (teân khoa hoïc laø
Helicobacter pylori) coù theå phaù laïi nieâm maïc vaø gaây ra loeùt daï daøy, taù
traøng. Nhôø phaùt kieán naøy maø nhieàu ngöôøi ñaõ chöõa khoûi vieâm loeùt daï daøy taù
traøng baèng bieän phaùp phoái hôïp 3 thuoác (Omeprazol, Amoxitilin vaø
Metronidazol).

16. Gan to baèng ngaàn naøo?
Gan to nhaát ôû löùa tuoåi 26- 40 khi ñoù gan coù theå chieám ñeán 1/20 troïng löôïng
cô theå. Bình thöôøng gan chieám 1/50 troïng löôïng cô theå, nghóa laø 1230- 1500
g ôû nam vaø 1100- 1300g ôû nöõ. Gan laø nhaø maùy hoùa hoïc cuûa cô theå. Qua maùu
gan tieáp nhaän caùc chaát dinh döôõng töø ruoät non vaø chuyeån hoùa thaønh caùc hôïp
chaát caùc phaân töû döï tröõ laïi ñeå ñöa daàn vaøo maùu nuoâi cô theå. Gan coøn laøm
tieâu huûy caùc teá baøo maùu giaø vaø xöû lyù caùc chaát ñoäc ñeå roài cho thaûi laïi qua
thaän. Uoáng nhieàu bia, röôïu vaø aên thöùc aên nhieãm ñoäc laø laøm toån haïi raát lôùn
cho gan.

17. Naõo boä to baèng ngaàn naøo?
ôû nam giôùi thöôøng laø khoaûng 1375 g, ôû nöõ giôùi thöôøng laø khoaûng 1305 g. Boä
oùc lôùn nhaát theá giôùi laø boä oùc cuûa moät beänh nhaân nam maát naêm 1992 taïi
Cincinnati, bang Ohio noù naëng tôùi 2299 g. Lôùp ngoaøi cuûa moãi baùn caàu ñaïi
naõo laø voû naõo. Voû naõo coù maøu xaùm, coù nhieàu khuùc cuoán vaø chöùa ñöïng tôùi
2,5 tyû teá baøo thaàn kinh. Tuy troïng löôïng cuûa naõo chæ chieám 2- 3% troïng
löôïng cuûa cô theå nhöng löôïng oâxy tieâu hao cuûa naõo chieám ñeán 20% löôïng
oâxy tieâu hao cuûa toaøn cô theå, moãi ngaøy coù tôùi 1100 l maùu ñöôïc löu chuyeån
qua naõo (!).Cöù 10 giaây ñoàng hoà naõo phaûi tieáp thu moät löôïng thoâng tin
khoaûng 10 trieäu bit (ñôn vò thoâng tin). Naõo laø moät maùy tính vó ñaïi maø con
ngöôøi coøn laâu môùi coù theå baét chöôùc ñeå laøm ra ñöôïc. Ñeán tuoåi 70- 80 coù tôùi
20- 30% teá baøo bò toån thaát. Naõo boä hoaït ñoäng toát nhaát ôû nhieät ñoä 20oC vaø bò
keùm hôn ôû nhieät ñoä thaáp (10oC) vaø ôû nhieät ñoä vöôït quaù 35oC.


Duy Ngoïc söu taàm